 της Κίνας και επέστρεψε λόγω του κορονοϊού.){kind=link}
Με τον Χρήστο Παστό δώσαμε ραντεβού στις 15 Φεβρουαρίου στο κατάστημα εστίασης που διατηρεί ο αδελφός του στον Πειραιά. Ήταν περισσότερο επιφυλακτικός από ότι εγώ και μου πρότεινε παρά τη χαμηλή θερμοκρασία να καθίσουμε στον εξωτερικό χώρο του καταστήματος.
Πριν σε ρωτήσω για τον κορονοϊό και την όλη εμπειρία σου, θα ήθελα να μου πεις τι σε έκανε να επιλέξεις ως τόπο κατοικίας και εργασίας την Κίνα.
Στην Κίνα εγκαταστάθηκα το 2011, όμως είχα ήδη πραγματοποιήσει αρκετά ταξίδια λόγω της εργασίας μου. Μάλιστα, είχα ήδη παντρευτεί τη γυναίκα μου που είναι από την Κίνα και όταν ήρθε μία καλή πρόταση για εργασία, πήρα τη μεγάλη απόφαση.
Πως είναι για έναν Έλληνα να ζει στην Κίνα;
Στην αρχή είναι δύσκολο να προσαρμοστείς. Οι Κινέζοι έχουν έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο ζωής. Στις μεγάλες πόλεις, η αλήθεια είναι πως έχουν εξευρωπαϊστεί σε μεγάλο βαθμό, όμως στην επαρχεία και τα μικρά χωριά οι άνθρωποι δεν είναι πολιτισμένοι. Θυμάμαι στις αρχές που πήγαινα Κίνα σε μικρές πόλεις με περικύκλωναν όλοι και με κοιτούσαν καλά καλά. Τα παιδιά έρχονταν και με ακουμπούσαν, σαν να είμαι κάτι το εξωπραγματικό.
Γνωρίζεις τη γλώσσα; Είναι εύκολο να συνεννοηθείς μαζί τους;
Μπορώ να συνεννοηθώ σε βασικά πράγματα, αλλά κυρίως μιλάω Αγγλικά, όπως και με τη γυναίκα μου. Το αξιοπερίεργο με τους Κινέζους είναι ότι από πόλη σε πόλη, οι ίδιοι δεν μπορούν να μιλήσουν μεταξύ τους. Θυμάμαι, ότι και η γυναίκα μου που μεγάλωσε στην Κίνα όταν προσπάθησε να μιλήσει με την υπάλληλο μεσιτικού γραφείου σε άλλη πόλη, κράτησε ανοιχτό το τηλέφωνο για πέντε λεπτά και το έκλεισε χωρίς να τα καταφέρει.
Να περάσουμε και στο φαγητό; Μπορεί ένας Ευρωπαίος να σιτιστεί ικανοποιητικά; Υπάρχουν τα δικά μας τρόφιμα ή πρέπει να εντάξει στη διατροφή του αποκλειστικά τις δικές τους γεύσεις;
Εξαρτάται με το τι είναι διατεθειμένος κάθε ένας να καταναλώσει. Μπορείς να βρεις λαχανικά και κρέας. Για το τυρί και τα λοιπά προϊόντα από την Ευρώπη, οι τιμές είναι αλμυρές και δεν μπορείς να τα εντάξεις στην καθημερινή σου διατροφή. Για πιο εξεζητημένα τρόφιμα, όπως τα Χριστούγεννα και το Πάσχα που φτιάχνω μελομακάρονα, κουραμπιέδες και τσουρέκι δεν είναι εύκολο να βρω υλικά, για αυτό και είτε έχω προνοήσει να τα αγοράσω από την Ελλάδα ή ζητώ από συγγενείς και φίλους να μου τα στείλουν.
Υπάρχει κάτι που σου έκανε εντύπωση;
Το ζεστό νερό. Οι Κινέζοι πίνουν μόνο ζεστό νερό. Το ζεστό νερό το έχουν σαν φάρμακο. Πιστεύω βέβαια ότι οφείλεται στο κακής ποιότητας νερό που υπήρχε παλαιότερα, οπότε με το βράσιμο σκοτώνονταν τα μικρόβια. Με τους λίγους Έλληνες που ζουν Κίνα το λέμε και για πλάκα όταν κάποιος είναι άρρωστος. Πιες ζεστό νερό και θα γίνεις καλά.
Το τελευταίο διάστημα με τον κορονοϊό ακούγονται πολλές φήμες, όπως για παράδειγμα ότι ξεκίνησε από κάποιον που έφαγε νυχτερίδες. Εσύ τι πιστεύεις;
Οι Κινέζοι τρώνε σχεδόν τα πάντα από έντομα και ζώα, όμως δεν νομίζω ότι ξεκίνησε από τις νυχτερίδες ή ότι τα μεγάλα συμφέροντα θέλουν να μειώσουν τον πληθυσμό. Στα κινεζικά social media ακούστηκε ότι δύο γυναίκες, σε ένα εργαστήριο με ιούς, είχαν προσωπικές διαφωνίες και για εκδίκηση «έριξε» το ιό η μια στην άλλη. Το τι ισχύει είναι νωρίς για να το μάθουμε.
Γιατί αποφάσισες να φέρεις την οικογένειά σου στην Ελλάδα. Λόγω των έκτακτων μέτρων είχε δυσκολέψει η ζωή σας;
Εμείς προλάβαμε και φύγαμε σχετικά νωρίς. Δεν είχε απαγορευτεί ακόμη η κυκλοφορία των πολιτών στους δρόμους. Την επόμενη μέρα άρχισε να σφίγγει ο κλοιός, έκλειναν δρόμοι και οι κάτοικοι έβγαιναν με κάρτα από το σπίτι τους. Βέβαια, όταν βγήκα μία ημέρα για να πάω βόλτα με τον σκύλο χωρίς μάσκα, έλαβε αμέσως μήνυμα η γυναίκα μου στο κινητό της, το οποίο την ενημέρωνε ότι πρέπει να γυρίσω στο σπίτι.
Τις εικόνες από τα άδεια σουπερμάρκετ και τις συνεχείς θερμομετρήσεις τις πρόλαβες;
Ναι πρόλαβα τέτοιες εικόνες. Πήγα στο σουπερμάρκετ και υπήρχαν ελάχιστα τρόφιμα. Σύντομα όμως, τα καταστήματα εφοδιάστηκαν κυρίως λαχανικά, γιατί κρέας δεν υπήρχε καθόλου. Για τις θερμομετρήσεις που λες, με μέτρησαν πάρα πολλές φορές μέχρι να φύγουμε.
Υπήρχε φόβος στον κόσμο; Το κράτος πήρε τα απαραίτητα μέτρα;
Ο κόσμος φοβήθηκε, αλλά έχασε και τη βόλεψή του. Ο φόβος τους έκανε να αδειάσουν τα καταστήματα. Το χάσιμο της βόλεψης τους έκανε πιο επιθετικούς και μη συνεργάσιμους στα μέτρα. Μάλιστα, υπήρχαν και κάποια περιστατικά με άτομα που έφτυναν στα κουμπιά του ασανσέρ για να κολλήσουν και άλλους. Το κράτος έκανε ότι μπορούσε, για να μην δημιουργηθεί χάος και ξεφύγει ο ιός.
Κατά τη διάρκεια της επιστροφής, από το σπίτι στο αεροδρόμιο και στη συνέχεια στην Ελλάδα πως ένιωθες;
Πως ένιωθα; Ήταν ξεριζωμός. Έφυγα από το σπίτι μου, την εργασία μου και την πόλη μου. Ξέρεις, δέκα χρόνια στην Κίνα δεν είναι λίγα. Το παιδί μου, ο Ιάσονας πηγαίνει σχολείο, εγώ εργάζομαι. Οπότε ήταν μία μεγάλη αλλαγή και δεν ήξερα πότε θα γυρίσω πίσω.
Πως βίωσες τους συνεχείς ελέγχους; Τρομοκρατήθηκες;
Φοβήθηκα με τους συνεχείς ελέγχους στην Κίνα και στο αεροδρόμιο. Μέχρι να φτάσουμε στο αεροδρόμιο, ανοίγαμε το παράθυρο του αυτοκινήτου στα μπλόκα, βγάζαμε το κεφάλι μας έξω και άτομα με στολές μας θερμομετρούσαν και κατέγραφαν το αποτέλεσμα με κάμερα, ώστε να μην έρθουν σε επαφή μαζί μας.
Σε κάποιες από τις εικόνες που ανάρτησες στο προφίλ σου εκείνο το βράδυ βλέπουμε αρκετούς ανθρώπους μαζεμένους. Τι συνέβαινε εκεί;
Αυτό είναι αμέσως μετά τα μπλόκα στην αλλαγή περιφέρειας. Μας θερμομετρούσαν και στη συνέχεια, όσους είχαν ακόμη και δέκατα πυρετό, τους κρατούσαν σε έναν χώρο για περαιτέρω εξετάσεις. Εκεί ήταν αποκαρδιοτικά. Υπήρχαν άνθρωποι που φώναζαν και έκλαιγαν.
Βλέπουμε ακόμα ότι εσείς φορούσατε μάσκα. Οι υπόλοιποι επιβάτες φορούσαν;
Στην πρώτη πτήση όλοι φορούσαν μάσκες. Ήταν υποχρεωτικό, αλλιώς δεν έμπαινες στο αεροπλάνο. Και εκεί όμως υπήρχε φόβος μην υπάρχει κάποιο κρούσμα που δεν έχει εντοπιστεί. Στην πτήση της ανταπόκρισης τα πράγματα ήταν εντελώς διαφορετικά. Το ίδιο και στην Ελλάδα. Με ρώτησαν από που έρχομαι και όταν τους ανέφερα την Κίνα, απλά χαμογέλασαν.
Γιατί κάθισες δεκατέσσερις μέρες οικειοθελώς στην καραντίνα;
Ήμουν εγώ, η γυναίκα μου και το παιδί μου σε ένα δωμάτιο και βγαίναμε έξω μόνο για τα απαραίτητα. Ο λόγος; Δεν ήθελα να ξεφύγω από ένα μέρος και να φέρω τον ιό στην οικογένειά μου. Σήμερα που μιλάμε είδα για πρώτη φορά τον αδερφό μου. Το δεύτερο άτομο είσαι εσύ και σε λίγο θα έρθει και η αδερφή μου.
Εχεις σκεφτεί τι θα κάνεις από δω και πέρα; Θα παραμείνεις στην Ελλάδα ή θα φύγεις ξανά;
Ειλικρινά δεν ξέρω τι θα κάνω. Γιατί όπως σου είπα και ο Ιάσονας πηγαίνει σχολείο και εγώ πρέπει να επιστρέψω πίσω για να ανανεώσω την άδεια παραμονής μου. Ωστόσο, αν μου ζητηθεί και αύριο από την εταιρεία μου να ταξιδέψω σε κάποια άλλη χώρα εκτός Κίνας, θα ταξιδέψω.
Σε ρωτάω γιατί πλέον έχουμε κρούσματα στην Ελλάδα, τα οποία ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Υγείας.*
Δεν ξέρω να σου πω την αλήθεια. Τώρα μπαίνω σε σκέψεις μήπως ξαναγυρίσω στην Κίνα. Γιατί εκεί τουλάχιστον ο κόσμος φοβάται και υπάρχει και ο υποχρεωτικός αποκλεισμός στα σπίτια. Εδώ στην Ελλάδα φοβάμαι ότι τα κρούσματα θα ανέβουν κατακόρυφα, γιατί απλά δεν υπάρχει έλεγχος από πουθενά και γιατί ένα μεγάλο ποσοστό του κόσμου το παίρνει αψήφιστα.
*η ερώτηση έγινε στις 27/2 μετά την ανακοίνωση των τριών πρώτων κρουσμάτων στην Ελλάδα.