Ειρήνη Στείρου σπούδασε Αρχιτεκτονική στη Θεσσαλονίκη και κινηματογράφο στο San Francisco. Έχει διακριθεί αρκετές φορές στην Ελλάδα και το εξωτερικό µε αποκορύφωμα το βραβείο Murphy and Cadogan για νέους καλλιτέχνες από το San Francisco Foundation.
Ποια ήταν η πρώτη σου επαφή µε τον κινηματογράφο;
Απ΄όσο θυμάμαι, ήταν οι μεσημεριανές προβολές μετά το σχολείο, στην κρατική τηλεόραση των ταινιών του βωβού κινηματογράφου, ταινίες του Κίτον και του Τσάπλιν. Ο Κίτον ήταν ο αγαπημένος µου, µμεγαλοφυής και μελαγχολικός.
Σε ποια ηλικία αποφάσισες να ασχοληθείς µε τη σκηνοθεσία;
Από την εφηβεία µε βασάνιζε η σκέψη, αλλά η σκέψη ωρίμασε όταν σπούδαζα αρχιτεκτονική στη Θεσσαλονίκη και υλοποιήθηκε κάποια χρόνια αργότερα.
Όπως µία μεγάλη μερίδα σκηνοθετών και εσύ σπούδασες πρώτα Αρχιτεκτονική, πως εξηγείς αυτή την στροφή;
Η αρχιτεκτονική και ο κινηματογράφος έχουν φαινομενικά ορισμένα κοινά στοιχεία και αφετηρίες, απαιτούν συνθετική ικανότητα, εναλλάσσονται µε το χώρο και το χρόνο, υπάρχει μεταξύ τους ένας έντονος διάλογος, όπως φαίνεται στην ιστορία και των δύο. Και στα δύο πεδία έχεις να κάνεις µε την ανθρώπινη εμπειρία. Για µένα όμως είναι δύο διαφορετικοί κόσμοι.
Μπορούν να συνδυαστούν τα γνωστικά αντικείμενα αυτών των δύο τομέων;
Υπάρχει μία συναλλαγή, όπως φαίνεται μέσα από την ιστορία του κινηματογράφου, αλλά νομίζω ο συνδυασμός τους είναι δύσκολος. Η αρχιτεκτονική δεν έχει συναίσθημα και το σινεμά δεν έχει υλικότητα.
Σπούδασες στην Αμερική και συγκεκριμένα στην καρδιά των κινηματογραφικών εξελίξεων, το Σαν Φρανσίσκο.
Το Σαν Φρανσίσκο είναι µια πόλη όπου ανέθρεψε και φιλοξενεί ακόμα, μία σπουδαία γενιά Αμερικάνων κινηματογραφιστών, των λεγόμενων «movie brats» του αμερικάνικου σινεμά της δεκαετίας του ’70. Δεν έχει τη μεγάλη αγορά και την κινητικότητα του Los Angeles, αλλά είναι ένα σημαντικό φυτώριο νέων κινηματογραφιστών.
Ποιες διαφορές διέκρινες τόσο στο εκπαιδευτικό σύστημα όσο και στο ίδιο το σινεμά σε σχέση µε την Ελλάδα;
Στην Αμερική υπάρχει µια βαθιά κατανόηση των κανόνων της μυθοπλασίας από όλους, η οποία ξεκινάει από χρόνια του σχολείου. Μελετούν και συγγράφουν μύθους και ιστορίες από πολύ νωρίς στη ζωή τους. Όσον αφορά το εκπαιδευτικό τους σύστημα, έχουν συρρικνώσει τη μεγάλη απόσταση μεταξύ διδάσκοντα και διδασκόμενου που συναντάμε στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Τι δυσκολίες αντιμετωπίζει ένας κινηματογραφιστής στην Ελλάδα;
Ένας κινηματογραφιστής αντιμετωπίζει δυσκολίες παντού στον κόσμο. Το σινεμά παγκοσμίως περνάει ζόρικα, και σίγουρα σε μία μικρή χώρα όπως η Ελλάδα τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα.
Ποια η γνώμη σου για τον Ελληνικό κινηματογράφο;
Μου αρέσει. Εκτιμώ την προσπάθεια όλων των Ελλήνων κινηματογραφιστών να δημιουργήσουν, μέσα σε ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες. Θα έλεγα ότι αυτό έχει αναπτύξει µια μορφή αλληλεγγύης, ένα αίσθημα κοινότητας. Νομίζω ότι το ελληνικό σινεμά ωρίμασε μέσα στην κρίση, βγήκε δυναμικά προς τα έξω και δικαιώθηκε.
Μέχρι σήμερα έχεις σκηνοθετήσει πληθώρα ταινιών μικρού μήκους, βίντεοκλιπ, βίντεο θεατρικών παραστάσεων µε αποκορύφωμα την ταινία Counter Attack που εκπροσώπησες την χώρα µας στην Μπιενάλε το 2013.
Θεωρώ ότι ακόμα μαθαίνω την κινηματογραφική γλώσσα και τον τρόπο να αφηγούμαι ιστορίες, που είναι ακόμα πιο δύσκολο.
Έχεις σκεφτεί να περάσεις στη μεγάλη διάρκεια και αν ναι, τι είναι αυτό που μέχρι σήμερα σε έχει αποτρέψει;
Η μεγάλη διάρκεια θέλει ένα πολύ δυνατό και ολοκληρωμένο σενάριο. Χωρίς αυτό είναι ένα άλμα στο κενό.
Παράλληλα, είσαι µέλος της ομάδας εικαστικού φωτισμού Beforelight που κάνει διάφορες εικαστικές παρεμβάσεις. Θέλεις να µας μιλήσεις γι’ αυτό;
Η ομάδα Beforelight είναι µια ένωση εννέα ανθρώπων που κάνει δημιουργικό φωτισμό στο δημόσιο χώρα µέσω φωτιστικών εγκαταστάσεων. Τη δουλειά µας μπορεί κανείς να τη δει στην οδό Πιττάκη, στη Στοά Εμπόρων και σε πολλά ακόμη σημεία. Η δουλειά μέσα σε μία ομάδα, η οποία συνδυάζει σχεδιασμό, επικοινωνία, παρεμβάσεις στην πόλη είναι ένα «χόμπι» ιδιαίτερα δημιουργικό για µένα.
Επόμενα σχέδια;
Ταινίες. Αμήν.